طرح درس دکتری بهداشت محیط
- مشخصات
- منتشر شده در یکشنبه, 15 تیر 1393 12:44
- تعداد بازدید: 5768
1- دکتری بهداشت محیط (Environmental Health)
"بهداشت محیط، تکوین نظم یافته، ارتقاء و اجرای معیارهایی است که شرایط خارجی مسبب بیماری، ناتوانی و سلب آسایش از انسان را کنترل می¬کنند. در این مجموعه معیارهای ساختاریافته علاوه بر حفظ سلامت و ایمنی، جنبه¬های زیبایی شناختی نیز متناسب با نیازها و انتظارات جامعه هدف گنجانده می¬شود.
بر این اساس مهمترین هدف بهداشت محیط، مطالعه عوامل محیطی مضر برای سلامتی انسان و تشخیص و پیشگیری، رفع و کمترل اثرات سوء ناشی از این عوامل تلقی می¬گردد. بهداشت محیط به طور موکد سلامت انسان و بهداشت مردم را به عنوان هدف اصلی پیگیری می¬کند وکیفیت محیط و حفظ سلامت اکوسیستم¬ها را به طور غیرمستقیم مورد توجه قرار می¬دهد. بر این اساس می¬توان اصلی¬ترین محورهعای فعالیت بهداشت محیط را به صورت زیر بیان نمود.
* تأمین آب و مواد غدایی سالم
* بررسی و تعیین مکانیسم¬های بیماری¬های منتقله توسط محیط و نحوه پیشگیری و کنترل آنها
* تصفیه و دفع بهداشتی فاضلاب¬ها
* تصفیه و دفع مواد زاید امد و سمی
* کاهش آلودگی هوا، آب، مواد غذایی و صدا
* کنترل عوامل مخاطره¬آمیز محیط
مقطع دکتری تخصصی (Ph.D) بهداشت محیط (Ph.D of Environmental Health)
مقطع دکتری تخصصی (Ph.D) بهداشت محیط عالی¬ترین سطح آموزشی در رشته بهداشت محیط است که به تربیت نیروی انسانی متخصص در زمینه سلامت محیط و کنترل عوامل خارجی و تأثیرگذار بر سلامتی انسان که دارای توانایی لازم در ایفای نقش¬های آموزشی، پژوهشی، اجرایی و مدیریتی در این رشته می¬باشند، می¬پردازد.
2- تاریخچه دکتری بهداشت محیط:
ترایخ اولین تصویب برنامه دکتری تخصصی (Ph.D) بهداشت محیط 1367 می¬باشد و تا کنون بازنگری صورت نپذیرفته است. برنامه دکتری تخصصی (Ph.D) بهداشت محیط اولین بار در دانشگاه تربیت مدرس در سال 1368 اجرا شد. در سال 1372 اولین دوره دکتری تخصصی (Ph.D) بهداشت محیط دانشگاه بهداشت دانشگاه علوم پزشکی تهران آغاز گردید. هم اکنون در دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی اصفهان نیز دوره دکتری بهداشت محیط برگزار می¬گردد.
3- ضرورت دکتری بهداشت محیط (Values)
با تأکید بر آموزه¬ها و ارزش¬های انسانی و اصول قانون اساسی مبنی بر محوریت سلامت توسعه پایدار و با بهره-وری از دستاوردهای علمی بشر به منظور تأمین و ارتقای سلامتی و برخورداری از منابع خدادادی، فلسفه دوره دکترای تخصصی (Ph.D) بهداشت محیط، تربیت نیروی انسانی متخصص در بالاترین سطح علمی با هدف ارائه خدمات آموزشی، پژوهشی و مدیریتی در سطح ملی، منطقه¬ای و بین¬المللی می¬باشد.
بعضی از باورها و عقایدی که در تدوین فلسفه برنامه درسی برنامه دوره دکتری تخصصی (Ph.D) بهداشت محیط به عنوان مبانی تلقی می¬شوند، عبارتند از:
1- توجه به مبانی الهی و دینی
2- توجه به کرامت انسان
3- توجه به رشد و تعالی انسان¬ها
4- توجه به ارزش¬های دینی در کلیه تلاش¬های آموزشی
5- توجه به فرهنگ غنی اسلامی و ملی در زمینه تعلیم و تربیت
6- توجه به مبانی اخلاق حرفه¬ای
7- تأکید بر اولویت¬های ملی
8- برابری انسان¬ها
9- تأکید بر عدالت اجتماعی در ارائه خدمات به انسان¬ها
10- لزوم برقراری ارتباط انسانی مناسب با خدمت گیرنده
11- درنظرگرفتن خواسته¬های خدمت گیرندگان
12- مشاکرت دادن مردم در تصمیم¬گیری¬ها
13- اهمیت دادن به باورهای مردم
14- احترام و توجه به فرهنگ، نژاد، جنس و سن مردم
15- کمک به سازگاری انسان¬ها، خانواده، گروه¬های جامعه با تغییرات محیط
16- توجه به پژوهش به عنوان مبنای تصمیم¬گیری در تدوین برنامه
4- ضرورت دکتری بهداشت محیط (mission)
رسالت برنامه آموزشیدوره دکتری بهداش محیط، تأمین نیروی انسانی متخصص جهت رفع نیازهای جامعه در عرصه¬های آموزشی، پژوهشی، اجرایی، مشاوره¬ای و مدیریتی، ارتقای سلامت و رفاه جامعه، تولید و گسترش دانش و فناوری¬های حفظ و بهسازی محیط، ارائه راهکارهای مناسب و عملی درخصوص بهره¬برداری از منابع محیط در راستای توسعه پایدار و نیز بهبود اقتصاد ملی از طریق ظرفیت¬سازی در زمینه کاهش آلودگی¬های زیست محیطی وخسارت¬های ناشی از آن از طریق توسعه دانش و آگاهی و پژوهش جهت دستیابی به روش-های کارآمد و عملی می¬باشد.
5- آینده دکتری بهداشت محیط (Vission)
چشم¬انداز دوره دکترای بهداشت محیط، نیل به برنامه آموزشی متعالی، روزآمد، جامع و کارآمد به منظور تربیت نیروی انسانی متخصص در سطح ملی، منطقه¬ای و بین¬المللی می¬باشد.
6- هدف از دکتری بهداشت محیط (Aims):
هدف از دوره دکتری بهداشت محیط تأمین نیروی متخصص جهت کادر آموزشی، پژوهشی و اجرایی مورد نیاز موسسات آموزش عالی، تحقیقاتی و اجرایی کشور و تأمین متخصصانی است که بتوانند در موسسات تحقیقاتی، برنامه¬ریزی، مدیریتی و اجرایی اعم از بخش خصوصی یا دولتی درکلیه مسائل زیست محیطی صاحب¬نظر بوده و بتوانند خدمات لازم را در زمینه¬های موردنظر ارائه نموده یا از طریق پژوهش به پیشرفت و گسترش دانش محیط زیست کمک نمایند.
اهداف برنامه آموزشی دکتری بهداشت محیط را می¬توان به صورت زیر ارائه نمود:
1- ارتقاتی سطح دانش پایه ومعلومات دانشجویان به منظور ایجاد زیرساختار علمی و فنی جامع در زمینه¬های مختلف بهداشت محیط در راستای توانمندساختن دانش¬آموختگان این دوره در عرصه ارائه خدمات آموزشی، پژوهشی، مشاوره¬ای و اجرایی.
2- ایجاد بینش وسیع و عمیق و ایجاد انگیزش و قابلیت در دانشجویان در زمینه پژوهش¬های کاربردی، بنیادی و توسعه¬ای در زمینه¬هیا مختلف بهداشت محیط به منظور رفع مشکلات زیست محیطی.
3- ایجاد مهارت و قابلیت¬های لازم در دانش¬آموختگان در زمینه¬های طراحی سیستم¬های مؤثر و کارآمد در رفع مشکلات زیست¬محیطی در کشور.
4- اعتلای تفکر علمی در تجزیه و تحلیل مسایل و مشکلات بهداشتی و زیست محیطی و القای رویکرد سیستماتیک و روش شناختی در عرصه ابداع و بکارگیری روش¬های جدید در رفع معضلات زیست محیطی
5- کشف و شکوفایی خلاقیت¬ها و تولید دانش در زمینه¬های مختلف بهداشت محیط
6- ایجاد توانایی و مهارت لازم در دانشجویان در ارائه راهکارهای اجرایی در حل معضلات بهداشتی و زیست محیطی در عرصه¬های عملی
7- ایجاد و ارتقای دیدگاه¬های همه¬جانبه در مشارکت و فعالیت در سیاست¬گذاری¬ها و عرصه¬های مدیریتی مربوط به بهداشت محیط
8- ایجاد انگیزش و توانمند ساختن افراد در راستای انجام فعالیت¬های آموزشی و پژوهشی در مقیاس فراملی
7- بازارکار دکتری بهداشت محیط (Role definition):
نقش¬های دانش¬آموختگان دکتری تخصصی (Ph.D) بهداشت محیط عبارت است از:
• نقش آموزشی
• نقش پژوهشی
• نقش اجرایی
• نقش مدیریتی
8- شرح وظایف دکتری بهداشت محیط (Task Analysis):
ذیلاً وظایف دانش¬آموختگان دکتری تخصصی (Ph.D) بهداشت محیط در هر یک از نقش¬ها ارائه شده است:
نقش آموزشی:
1- دروس مرتبط با بهداشت محیط در کلیه مقاطع تحصیلی را تدریس نماید
2- کارگاه¬های آموزشی مرتبط با نیازهای آموزش نظام جامعه را طراحی و اجرا نماید.
3- برای رفع نیازهای آموزشی بطور خلاق برنامه آموزشی و طرح درس دروس جدید را تهیه نماید.
نقش پژوهشی:
1- طرح¬های تحقیقاتی در ارتباط با نیاز جامعه را تهیه و اجرا نماید.
2- دانشجویان را در زمینه¬های پژوهشی نظیر پروژه و پایان¬نامه راهنمایی نماید.
3- در رفع موانع و پیشبرد طرح¬های تحقیقاتی مشاوره نماید.
4- مقالات تحقیقاتی را با ضوابط لازم تهیه نموده و در جهت انتشار آنها فعالیت نماید.
5- در فعالیت¬های پژوهشی در عرصه¬های فراملی مشارکت نماید.
6- گزارش¬های کارهای تحقیقاتی را مطالعه و نقد نماید.
7- کتب مرجع را از زبان¬های اصلی (انگلیسی) به فارسی ترجمه نماید.
8- نشریات و کتب موردنیاز را تألیف نماید.
نقش اجرایی:
1- طرح¬های مرتبط با موضوعات بهداشت محیط را در عرصه¬های عملی اجرا نماید.
2- طرح¬های قابل اجرا در موضوعات تخصصی بهداشت محیط را تهیه و اجرا نماید.
3- بر اجرای طرح¬های مرتبط با بهداشت محیط نظارت نماید.
4- در کارهای اجرایی گروهی (تیمی) بطور فعال و مؤثر مشارکت نماید.
5- در فعالیت¬های اجرایی در عرصه¬های فراملی مشارکت نماید.
6- در جهت رفع مشکلات طرح¬های موجود، روش¬ها و راهکارهای نوین و بهینه ارائه نماید.
نقش مدیریتی:
1- طرح¬ها و برنامه¬های مرتبط را بهداشت محیط را عرصه¬های آموزشی، پژوهشی و اجرایی مدیریت نماید.
2- در جهت پیشبرد برنامه¬های اجرایی، موانع مدیریتی را تشخیص داده و با نگرش سیستماتیک در جهت رفع آنها اقدام نماید.
3- در کارهای گروهی بطور فعال و مسئولانه با سایرین همکاری نماید.
4- الگوهای موفق مدیریتی در کارهای مشابه را با توجه به شرایط و امکانات مورد استفاده قرار دهد.
5- در زمینه ظرفیت¬سازی و توسعه در عرصه¬های مختلف مرتبط با فعالیت¬های بهداشت محیط برنامه¬ریزی نماید.
6- در فعالیت¬های مدیریتی مرتبط در عرصه¬های فراملی مشارکت نماید.
9- استراتژی¬های اجرایی برنامه آموزشی:
استراتژی¬های اجرایی برنامه آموزشی دکتری تخصصی (Ph.D) بهداشت محیط عبارتند از:
1- مبتنی بر نیازهای محلی و ملی باشد.
2- برپیشگیری و ارتقای سلامت تأکید داشته باشد.
3- مبتنی بر حل مشکلات بهداشتی و زیست محیطی در جامعه باشد.
4- بر آموزش در محیط¬های کار واقعی تأکید داشته باشد.
5- تربیت نیروی انسانی چند پیشه مورد نظر باشد.
6- به روش¬ها و فنون جدید و روزآمد توجه داشته باشد.
7- در جهت آموزش به صورت دانشجو محوری باشد.
8- به مسایل نگرشی و مهارت¬های ارتباطی توجه داشته باشد.
9- بر خودآموزی و یادگیری پویا تأکید داشته باشد.
10- آینده¬نگر باشد.
* 10- ظرفیت پذیرش دانشجو دکتری بهداشت محیط :
الف) مدارک تحصیلی مورد پذیرش:
کارشناسی ارشد بهداشت محیط، مهندسی محیط زیست، مهندسی بهسازی، مهندسی آب و فاضلاب.
ب) مواد امتحانی و ضرایب مربوطه:
مواد امتحانی ضرایب
کلیات بهداشت محیط 2
مسائل و تکنولوژی آب و فاضلاب 5
دفع مواد زائد جامعه 5/1
آلودگی هوا و کنترل آن 5/1
* جهت کسب اطلاعات از آخرین تغییرات در مدارک تحصیلی مورد پذیرش و مواد امتحانی و ضرایب آزمون ورودی هر سال تحصیلی به دفترچه آزمون دکتری تخصصی (Ph.D) رشته¬های علوم پزشکی مربوط به آن سال تحصیلی مراجعه شود.
11- رشته¬های مشابه دکتری بهداشت محیط در داخل کشور:
در حال حاضر برنامه آموزشی دیگری مشابه دوره دکتری تخصصی (Ph.D) بهداشت محیط وجود ندارد.
12- رشته¬های مشابه دکتری بهداشت محیط در خارج کشور:
این رشته در حال حاضر در اغلب دانشگاه¬های معتبر جهان از جمله John Hopkins، Michigan، Albany Sister Universuty of New York و... ارائه می¬شود.
13- موارد دیگر دکتری بهداشت محیط :
مورد بورسیه براساس ضوابط و شرایط وزارت متبوع می¬باشد.
مطالب مرتبط:
آزمون های کشوری دکتری بهداشت محیط
جزوات نفرات برتردکتری بهداشت محیط
مدارک مورد پذیرش دکتری بهداشت محیط
مواد امتحانی و ضرایب مربوطه بهداشت محیط
نظر خود را اضافه کنید.