طرح درس دکتری بیولوژی تولیدمثل

مشخصات

منتشر شده در یکشنبه, 15 تیر 1393 13:42

تعداد بازدید: 28172

طرح درس دکتری بیولوژی تولیدمثل

دوره دکتری تخصصی (Ph.D) بیولوژی تولیدمثل Reproductive Biology (Ph.D)
دوره دکتری تخصصی (Ph.D) رشته بیولوژی تولیدمثل برنامه آموزشی است که دانشجویان در طی آن با علوم پایه مربتط با طب تولید مثل و تلفیق آن با درمان ناباروری و یافتن راه¬کارهای جدید طراحی شده در این زمینه، آشنا می¬¬گردند. این افراد توانایی تدریس، نظارت بر فعالیت آزمایشگاه و ART و تحقیق در این رشته را در سطح ملی و بین¬المللی خواهند داشت.
2. تاریخچه دکتری بیولوژی تولیدمثل :
با پیدایش و به کارگیری تکنیک¬های جدید لقاح آزمایشگاهی تحت عنوان (ART) Assisted Reproductive Technique امکان درمان ناباروری فراهم گردیده است. علیرغم استفاده از روش¬های مذکور و ایجاد امیدهای تازه برای زوج¬های نابارور، هنوز آمار موفقیت در زمینه لقاح آزمایشگاهی محدود می¬باشد و این نقش علم بیولوژی را در این زمینه بیش از پیش آشکار می¬سازد. امروزه با استفاده از روش¬های جدید نظیر هیستوشیمی، تشخیص پیش از تولد و به کارگیری سلول¬های بنیادی زمینه مطالعه و رشد و تکامل در این زمینه بوجود آمده و دامنه علم بیولوژی، به کلینیک گسترش یافته است. لازم به ذکر است در ایرن 40 مرکز در این زمینه مشغول فعالیت هستند.
این رشته در کشورهای انگلیسی زبان انگلستان، استرالیا، کانادا و امریکا و در سایر کشورهای اروپایی تدریس می¬شود. به نظر می¬رسد که با توجه به گسترش دوره¬های فوق لیسانس و PhD در این زمینه تجربیات کشورهای مختلف در مورد تأسیس این رشته موفقیت¬آمیز بوده است.
3. اهمیت دکتری تولیدمثل  (Values):
نظام فکری و عقیدتی حاکم بر این برنامه، ارزش¬های اسلامی است. تلاش در جهت «سلامت باروری» علاوه بر داشتن ارزش¬های معنوی جزو مقدس¬ترین حرفه¬ها است. با توه به شرایط ویژه این رشته که با تخمک، اسپرم، جنین و سلول¬های انسانی سروکار دارد، با توجه به کرامت انسانی، احترام به سلول واجد یا فاقد حیات و رازداری از ارزش¬هایی است که به آنها تأکید می¬شود.
دانش¬آموختگان این رشته، با توجه به اهمیت یادگیری مادام¬العمر (Life Long Learning)، پژوهش¬های بنیادی- کاربردی کیفی و مدنظر قرار دادن دین و انسان مداری خود را پیوسته با اطلاعات و فناوری روز نگهداری و با تعامل سازنده با سایر رشته¬های علوم پزشکی و شاخه¬های دانش، در تحقق اعتلای این رشته تلاش می¬کنند.
4. ضرورت دکتری بیولوژی تولید مثل  (Mission):
رسالت دوره دکتری در رشته بیولوژی تولیدمثل، تربیت متخصصین در زمینه بیولوژی تولید مثل و دستیابی به راهکارهای جدید در زمینه علم ناباروری است.
با توجه به وجود حدود یک میلیون زوج نازا در کشور، از ارکان مهم تیم درمانی مشترک مراکز ناباروری (زنان و زایمان، ارولوژی، اندوکرینولوژی، آندرولوژی، جنین¬شناسی، ژنتیک و علوم سلولی و ملکولی)، وجود آزمایشگاه-های مختلف مانند آندرولوژی، جنین¬شناسی، IVF، ژنتیک و... می¬باشد که نیازمند افراد متخصص با دانش کافی در زمینه آندرولوژی، جنین¬شناسی، فریز نمودن نمونه¬ها و داشتن آگاهی علمی از چگونگی روند باروری در مراحل مختلف است. بالا بودن آگاهی علمی و توانایی عملی فارغ¬التحصیلان این رشته باعث می¬شود تا با درصد لقاح بیشتر، جنین با کیفیت بالاتر، درصد ترانسفر بیشتر، فریز با شرایط و برگشت مناس¬تر از تکرار درصد قابل توجهی از سیکل¬های درمانی جلوگیری شود. همچنین، این افراد در تکنیک¬های درمانی، پژوهشی سلول¬های بنیادی نقش موثر ایفا می¬کنند. ضمناً با ایجاد امکانات تحصیل این رشته در داخل کشور از خارج شدن مقادیر زیادی ارز جلوگیری می¬شود.
5. آینده دکتری بیولوژی تولید مثل (Vision):
انتظار می¬رود دانش¬آموختگان مقطع دکتری تخصصی (Ph.D) در رشته بیولوژی تولیدمثل، نیازهای آموزشی دانشگاه¬ها و مراکز باروری و ناباروری کشور را در این زمینه تأمین نمایند و همچنین با انجام پژوهش¬های پایه و بالینی، باعث ارتقای سطح دانش ناباروری و تولیدمثل شده و تبدیل به یکی از شاخص¬ترین بخش¬های دانشگاهی در سطح منطقه و جهان شوند.
6. هدف دکتری بیولوژی تولیدمثل  (Aims):
برنامه دکتری تخصصی بیولوژی تولیدمثل با اهداف کلی زیر طراحی شده است:
* با بهره¬گیری از متون علمی جدید، بتوانند به آخرین اطلاعات در زمینه بیولوژی تولیدمثل دست یابند.
* روش¬ها و فنون جدید تدریس، درمان و تحقیق در رشته بیولوژی تولیدمثل را فراگیرند.
* با بهره¬گیری از فنون پژوهش¬های بنیادی و کاربردی، همچنین تهیه متون علمی و مواد آموزشی در گسترش مرزهای علم بیولوژی سهیم باشند.
* نتایج حاصل از پژوهش¬های بنیادی را با جنبه¬های کلینیکی ناباروری تلفی کنندو آن را در ارتقای کیفیت ART و سلول¬های بنیادی به کار گیرند.
7. بازارکار دکتری بیولوژی تولیدمثل (Role Definition):
دانش¬آموختگان این رشته دارای نقش¬های پژوهشی، آموزشی، مدیریتی و مشاوره¬ای خواهند بود.
8. شرح وظایف دکتری تولیدمثل  (Task Analysis)
الف- در زمینه پژوهشی:
* طراحی، تدوین و اجرای طرح¬های تحقیقاتی در حوزه بیولوژی تولیدمثل.
* پژوهش در زمینه¬های کاربردی با هدف یافتن راهکارهای جدید در زمینه طب تولیدمثل.
* تهیه مقالات پژوهشی و مواد آموزشی استخراج شده از تحقیقات در زمینه¬های گوناگون بیولوژی تولیدمثل.
* ارائه یافته¬های پژوهشی در مجامع علمی داخلی و بین¬المللی.
* هدایت تحقیقات دانشجویی در زمینه بیولوژی تولیدمثل.
ب- در زمینه آموزشی:
* طراحی و تدوین برنامه¬های آموزشی در زمینه¬های مرتبط با بیولوژی تولیدمثل.
* تدریس یک یا چند درس نظری و عملی در زمینه¬های مرتبط با بیولوژی تولیدمثل در سطوح دانشگاهی یا دیگر مراکز علمی.
* طراحی و تدوین روش¬های بهینه جهت آموزش دانشجویان و انجام نوآوری¬ها و خلاقیت¬های لازم در این رابطه.
ج- در زمینه مدیریتی:
* هماهنگی و نظارت لازم جهت حفظ کنترل کیفی و کمی آزمایشگاه¬های ART در راستای افزایش موفقیت روش¬های لقاح آزمایشگاهی در درمان زوج¬های نازا.
* هماهنگی و نظارت در جهت پیاده¬سازی پروتکل¬های جدید آزمایشگاهی جهت افزایش سلامت باروری در کلیه مراحل رشد و تکامل جنین.
* هماهنگی و نظارت بر تهیه اطلاعات مربوط به سیکل¬های ART و ذخیره سازی در بانک¬های اطلاعاتی.
* طراحی، اجرا و مدیریت مراکز مرتبط با تولیدمثل.
د- مشاوره¬ای:
* ارائه مشاوره به زوج¬های نابارور
* ارائه مشاوره به مراکز و بیمارستان¬ها در زمینه¬های مرتبط با تولیدمثل
* ارائه مشاوره به شرکت¬های دارویی و صنایع مرتبط با تولیدمثل
9.  برنامه های راهبردی دکتری بیولوژی تولیدمثل :
بهره¬گیری از استراتژی¬ تلفیقی آموزشی برحسب شرایط و نیاز، استفاده از استراتژی استادمحوری (Teacher Centered) و یا شاگردمحوری (Student Centered)
استفاده از استراتژی¬های تلفیقی بین واحدهای اجباری و اختیاری و مبنای کلی طراحی برنام مد نظر قرار دادن نیازهای ملی و محلی، وظایف حرفه¬¬ای آینده فارغ¬التحصیلان با تأکید بر ارتباطات بین¬المللی، بهره¬گیری از فن-آوری¬های جدید، یادگیری مادام¬العمر و چندپیشگی.
طراحی برنامه آموزشی مبتنی بر وظایف حرفه¬ای آینده فارغ¬التحصیلان.
جهت¬یابی اجتماعی (Community Orientation)
استفاده از شیوه¬های مبتنی بر مشکل (Problem Orinted) برحسب مورد
بهره¬گیری از یکپارچگی (Integration) در عرصه¬های کاری
آینده¬نگر بودن برنامه آموزشی و توانایی هماهنگی با تغییرات الگوهای آموزشی و پژوهشی و به دنبال آن تغییر در وظایف فارغ¬التحصیلان
توجه ویژه به جنبه¬های پژوهشی برنامه و جهت دادن پایان¬نامه¬ها به ارائه حل مشکلات در زمینه تولیدمثل.
10. ظرفیت  پذیرش دانشجو دکتری بیولوژی تولید مثل :
* براساس آیین¬نامه و ضوابط مصوب شورای عالی برنامه¬ریزی وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی می-باشد.
* دارا بودن دانشنامه در یکی از رشته¬های دکتری عمومی پزشکی، دکتری عمومی دامپزشکی، دکتری حرفه¬ای علوم آزمایشگاهی و یا کارشناسی ارشد در یکی از رشته¬های پرستاری، مامائی، فیزیولوژی، بیوشیمی بالینی، ژنتیک انسانی، ویروس¬شناسی پزشکی، میکروب¬شناسی پزشکی، ایمنی¬شناسی پزشکی، خون¬شناسی آزمایشگاهی و بانک خون، علوم تشریحی و بیولوژی تولیدمثل و بیولوژی جانوری با گرایش تکوینی باشند.
* مواد امتحانی و ضرایب شامل موارد زیر می¬باشد:
نام درس ضریب
جنین¬شناسی 2
فیزیولوژی غدد 1
بیولوژی سلولی و ملکولی 3
بافت شناسی غدد 2
آناتومی لگن و پرینه 2
جمع 10

جهت کسب اطلاعات از آخرین تغییرات در مدارک تحصیلی مورد پذیرش و مواد امتحانی و ضرایب آزمون ورودی هر سال تحصیلی، به دفترچه آزمون دکتری تخصصی (Ph.D) رشته¬های علوم پزشکی مربوط به آن سال تحصیلی مراجعه شود.
11. رشته¬های مشابه  دکتری بیولوژی تولیدمثل در داخل کشور:
رشته مشابه در داخل کشور در این زمینه وجود ندارد.
12. رشته¬های مشابه  دکتری بیولوژی تولید مثل در خارج کشور:
این رشته درکشورهای انگلیسی زبان انگلستان، استرالیا، کانادا و آمریکا و در سایر کشورهای اروپایی تدریس می¬شود. مهمترین دانشگاه¬هایی که در زمینه تولیدمثل در مقطع دکتری دانشجو می¬پذیرند عبارتند از:
* University of Sydney, Australia.: دکتری در رشته طب تولید مثل از سال 1995
* Tufts University, Massavhusetts, U.S.A.: دکتری در رشته Developmental Biology و بیولوژی سلولی ملکولی.
* University of Hawaii, U.S.A.: دکتری در رشته بیولوژی تولیدمثل
* Imperial College Faculty of Medicine, London, U.K.: دکتری در رشته بیولوژی تکوینی
* Johns Hopkins University, U.S.A.: دکتری در رشته مولکولار بیولوژی
13. شرایط بکارگیری  دکتری بیولوژی تولید مثل :
براساس شرایط و ضوابط شورای گسترش و ارزیابی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی می¬باشد.
14. موارد دیگر (مانند بورسیه):
در صورت نیاز مطابق قوانین و مقررات وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی خواهد بود.

دوره دکتری تخصصی (Ph.D) بیولوژی تولیدمثل Reproductive Biology (Ph.D)
2- مدت  دوره دکتری بیولوژی تولید مثل :
طول دوره و شکل نظام آموزشی دوره دکتری تخصصی (Ph.D) رشته بیولوژی تولیدمثل مطابق آیین¬نامه آموزشی مربوطه مصوب شورای عالی برنامه¬ریزی علوم پزشکی می¬باشد.
3- نام دروس و تعداد واحدهای درسی دکتری بیولوژی تولید مثل :
تعداد کل واحدهای این دوره 50 واحد شامل 25 واحد دروس اختصاصی اجباری (Core)، 5 واحد دروس اختصاصی اختیاری (non Core) و 20 واحد پایان¬نامه می¬باشد.
دانشجو موظف است با تشخیص گروه آموزشی و تأیید شورای تحصیلات تکمیلی دانشگاه، تمامی یا تعدادی از دروس کمبود و جبرانی (جدول الف) را نیز بگذراند.
- جبرانی دوره دکتری تخصصی (Ph.D) بیولوژی تولیدمثل

کد درس نام درس تعداد واحد تعداد ساعت پیشنیاز
جمع نظری عملی نظری عملی جمع
01 سیستم¬های اطلاع رسانی پزشکی* 1 5/0 5/0 9 17 26 -
02 بافت شناسی 5/1 1 5/0 17 17 34 -
03 آناتومی لگن و پرینه 5/1 1 5/1 17 17 34 -
04 آمار و روش تحقیق و ارائه مقاله 2 5/1 5/0 26 17 43 -
05 بیولوژی سلولی مولکولی 5/2 5/1 1 26 34 60 -
06 ایمنی¬شناسی 5/1 1 5/0 17 17 34 -
07 جنین¬شناسی 5/1 1 5/1 17 17 34 -
08 ژنتیک 2 1 1 17 34 51 -
09 تکنیک¬های لقاح خارج رحمی در حیوانات آزمایشگاهی 1 5/0 5/0 9 17 26 -
10 فیزیولوژی غدد 5/1 5/1 - 26 - 26 -
جمع 16

* گذراندن این درس برای همه دانشجویانی که قبلاً آن را نگذرانده¬اند الزامی می¬باشد.
جدول ب) دروس اختصاصی اجباری (Core) دوره دکتری تخصصی (Ph.D) بیولوژی تولید مثل
کد درس نام درس تعداد واحد تعداد ساعت پیشنیاز
جمع نظری عملی نظری عملی جمع
11 هیستوپاتولوژی دستگاه تولیدمثل 2 1 1 17 34 51 02
12 تکامل جنین اولیه و فرایند لانه گزینی 5/2 5/1 1 26 34 60 07
13 ایمنی¬شناسی دستگاه تولیدمثل 2 5/1 5/0 26 17 43 -
14 آندرولوژی آزمایشگاهی 2 1 1 17 34 51 02 و 10
15 روش¬های منجمدسازی 2 5/0 5/1 9 51 60 12 و 14
16 بررسی علل ناباروری و نحوه انتخاب بیمار 5/1 1 5/0 17 17 34 -
17 تکنولوژی لقاح آزمایشگاهی 3 1 2 17 68 85 12و14
18 ژنتیک دستگاه تولیدمثل و تشخیص قبل از تولد 3 5/1 5/1 26 51 77 08 و 14و17
19 غدد تولیدمثل 2 2 - 34 - 34 10
20 سلول¬های بنیادی 2 1 1 17 34 51 12
21 کارورزی 3 - 3 - 204 204 پایان دوره
22 پایان¬نامه 20
جمع 45

جدول ج) دروس اختصاصی اختیاری (non core) دکتری تخصصی (Ph.D) بیولوژی تولیدمثل
کد درس نام درس تعداد واحد تعداد ساعت پیشنیاز
جمع نظری عملی نظری عملی جمع
23 میکروبیولوژی دستگاه تولیدمثل 2 1 1 17 34 51 -
24 بیوتکنولوژی 2 1 1 17 34 51 18
25 کنترل کیفی آزمایشگاه 1 5/0 5/0 9 17 26 17
26 آشنایی با مهندسی بافت 1 5/0 5/0 9 17 26 -
27 اخلاق پژوهش پزشکی در تولیدمثل 2 2 - 34 - 34 -
28 همانند سازی و حیوانات ترانس ژن 2 2 - 34 - 34 07
جمع 10

مطالب مرتبط:

• < قبلی
• بعدی >